Ir al contenido principal

Alejo Diz Jurado, o nome para o Centro de Saúde de Tui


Marga do Val - Escritora
17 Xaneiro 2017 07:42 h. 


Somos moitas as persoas ás que nos gusta chamar as cousas polo seu nome, nomear. Aprendemos desde a infancia que nós non nos chamamos, chámannos. Nomear é dicir un nome, é tamén designar, elixir alguén. Desde hai uns meses temos un Centro de Saúde novo en Tui, un espazo onde a vida gurgulla, loita contra a morte e, ás veces, dálle a man. É un lugar fundamental para a cidadanía, onde experiencia, profesionalidade, sabedoría e palabras sandan corpos e a mentes, grazas a médicas e enfermeiros, a médicos e enfermeiras e a todo o persoal que está adaptando o novo edificio ás necesidades reais, moldeándoo, dándolle osíxeno para que alente. O Centro de Saúde de Tui precisa un nome e para min só pode levar un, eu quero pedirlle á cidadanía tudense que lle poña este nome: Alejo Diz Jurado. Un nome que é sinónimo de “saúde” e enche de contido a palabra “Tui”. A memoria ten gardado este nome nunha arca fermosa, alí espera silencioso, entre os retratos da familia, nos relatos do cotián que chegan por herdanza, no aprendido que se transmite polas rúas da cidade por onde andan os nomes que regresan, para sabermos quen fomos un día, para aprendermos xenerosidade e entrega, fronte á represión e loucura. Houbo un tempo tamén antes de agora que as persoas moradoras da cidade traballababan para un mundo mellor, querían e tamén soñaban. Alejo Diz Jurado era unha desas persoas, e non hai moito aínda había quen nos podía falar del por o ter coñecido e nós podiamos preguntar, mais para facermos preguntas, cómpre sabermos. Alejo Diz Jurado foi médico, un bo médico, coñecido, tamén como o seu amigo Darío Álvarez Limeses, como o “médico dos pobres”. Isto eu sabíao.

A crónica dun xornal conta que foi el quen acudiu para atender aquel rapaz de catorce anos ferido nos sucesos de Sobredo, o 22 de novembro de 1922, un día en que xa se ventaban malas novas. Naceu en Tui o 23 de setembro de 1885, foi estudante na Universidade de Santiago, onde foi compañeiro de quen sería o célebre doutor Nóvoa Santos, doutourouse na Universidade Central de Madrid, fíxose médico e asentou na cidade en que naceu. Podemos ler a entrada que fai referencia á súa persoa na agora esquecida Gran Enciclopedia Gallega e sentirmos a emoción por saber que o redactor desta información foi o tamén médico e nacido en Tui, Darío Álvarez Blázquez, fillo do médico Álvarez Limeses. Na rede e de actualidade, lean o artigo da autoría do médico e tudense, Rosendo Bugarín González, e da súa filla, Carmen Bugarín Diz, estudante de medicina e bisneta de Diz Jurado, Alejo Diz Jurado, médico tudense, impulsor do seguro de enfermidade, semblanza breve, mais produto dunha rigorosa investigación que nos fornece todos estes datos. Lendo sabemos que en Tui casou Alejo Diz Jurado con Concepción Rodríguez Caballero, que tivo seis fillos e que o seu compromiso político e cidadán levouno a ser alcalde da cidade de 1918 a 1922, como rexedor e médico, debeu de enfrontarse á gripe de 1918. En 1925 xunto con Darío Álvarez Limeses é nomeado médico titular de Tui e en 1927 Inspector Municipal de Sanidade. Chega o entusiasmo da República, os dous médicos, Alejo e Darío, son militantes de Esquerda Republicana moi comprometidos socialmente, Alejo vai ser o primeiro alcalde republicano, como profesional de recoñecido prestixio recibe a encomenda, conxuntamente con Joaquín Ruíz Heras, do Consejo General de Médicos de España de se desprazaren a Dinamarca e estudaren os sistemas de aseguramento sanitario que se comezaban a aplicar en Europa, ao regresaren redactaron un informe que foi a base do seguro de enfermidade en España. Foi fundador e director do xornal satírico tudense, de vida efímera, La Tetera, que hoxe sorprendería a máis dunha persoa pola súa mordacidade e ataque aos políticos conservadores, asinaba co pseudónimo “Criticón B”, sobre esta faceta súa de colaborador en prensa, Álvarez Blázquez califícao de “escritor fácil” e por veces mordaz.

O 13 de outubro de 1936 Alejo Diz Jurado foi xulgado nun Consello de Guerra e condenado por adhesión entusiasta e voluntaria á rebelión, é fusilado, co seu amigo e compañeiro de profesión Darío Álvarez Limeses, o 30 de outubro de 1936 na Alameda de Tui. Na casa onde viviu a familia Álvarez Blázquez unha placa recobra a súa memoria, tamén hai outra placa na rúa San Telmo que lembra ao médico Darío Álvarez Blázquez. Hai uns anos Tui tivo a fortuna de contar cun médico como Alberto Lois Bernárdez, a quen tan ben se lle quería, como reza nunha placa situada onde se atopaba a súa consulta. Alejo Diz Jurado non ten placa, mais aínda que nel mataron entrega e xenerosidade, non poideron matar o agradecemento que se transmitiu ás xeracións máis novas de todas as persoas ás que atendeu como médico dos pobres. Por iso, pola memoria de enfermos e enfermas de corpos e mentes, pola memoria de quen soñou un día cunha cidade máis amábel, pídolle á cidadanía tudense que lle dean ao novo Centro de Saúde de Tui o nome de Alejo Diz Jurado, que o elixan, por médico e, sobre todo, por bo e xeneroso. 
 

Comentarios

Entradas populares de este blog

Elegia rota a Rafael Pillado, amigo, mestre, compañeiro e camarada

Elegia rota a Rafael Pillado, amigo, mestre, compañeiro e camarada Yo no me río de la muerte.  Sin embargo conozco su  blanca casa, conozco su  blanca vestimenta, conozco  su humedad y su silencio.  Claro está, la muerte no  me ha visitado todavía,  y uds. preguntarán: ¿qué  conoces? No conozco nada.  JAVIER HERAUD  “Jamás os dire ADIOS, a vuestra cita no faltare”  Es impagable este día eterno sin cielos troquelados  de una “fe adorable que el destino blasfema”  sin un solo dios verdadero  y sin las jaculatorias del miedo y la amargura  Una bandada roja de manos clandestinas  acompaña esta firme tristeza  sin embargo también ondean manteles blancos  de abrazos comestible  Hoy  un sueño que no duerme  se posa con toda la fatiga del mundo  en los ojos desorbitados de escuchar  como cedes la vida  su sonido de semilla  con el peso justo  la indomable sabiduría  por ejemplo, de amar de pie  sin concesiones  Hoy la ciudad tiene los pies fríos y toda ella es una roja periferia donde nadie

El fin del reinado mundial del petrodólar. (Fragmento de GEAB 72 (febrero 2013) - 2013-2015)

Fragmento de GEAB 72 (febrero 2013) - 2013-2015: El fin del reinado mundial del petrodólar Fragmento de GEAB 72 (febrero 2013) - 2013-2015: El fin del reinado mundial del petrodólar Luego, es muy evidente que el petróleo juega un papel primordial en toda esta historia. Cuando en enero de 2006, en el primer número de GEAB, anticipábamos la caída del Muro del Dólar, la analogía que se hizo fue entre el Muro de Berlín y la Cortina de Hierro que le permitieron al sistema soviético durar mucho tiempo, el Muro del Dólar protege a Estados Unidos. Pero a su vez éste Muro esta cimentado sobre el petróleo, esta materia prima tan estratégica que obliga al planeta a recurrir al USD para procurárselo. Mientras el petróleo se pague en USD, la demanda que se genera asegura el dominio de esta moneda. El hecho que la Unión Europea haya seguido a Estados Unidos en sus sanciones contra Irán, en lugar de pagar su petróleo en EUR, le viene bien. Pero la expansión de las rel

Huevos y Gallinas

Cumple, hoy y aquí, camarada Tovarich, redoble por bucólicas…Que un epigrama amargo sobre cualesquiera infamias nos coja a todos confesados… Me acuso, para el caso,  padrecito, de pertinaz gallina ponedora.   Reconstruiré un difuso recuerdo de mi primera infancia: veraneo en Villarmayor, Nr. Miño; tardes interminables, abrasadas, con olor a hierba recién cortada y manzana reineta. Soy capaz, todavía hoy, de visualizar la escena, cual si de una peli gore se tratase:   Exterior día.- La solana y, allá al fondo, el corral, avispero de plumas llameantes, moscardones zumbando y el estridente cacareo de las gallinas. Por la derecha, aparece un hombre con un hacha. De certero manotazo, se apodera, zas, de una huevona. Sus hermanas- y el gallo de la cresta colorada y dorados espolones -, tras segundo y medio de revuelo, continúan su  picoteo en busca de gusanos deslucidos. La cámara, en lento travelling, sigue al hombre del hacha, que, con su Mª Antonieta agarrada